Passa ai contenuti principali

Fatale negligenza di Ipsipile

TESTO LATINO
Cum Iason Colchidem petivisset, vellus aureum quaerens, insulam Lemnum nactus est. Illic simulavit se Hypsipylen, Thoantis regis filiam, uxorem ducere velle, eamque compressit. At postea fugit, mulierem in insula relinquens cum Euneo Deipiloque, duobus geminis, quos illa pepererat. Postea piratae eos ceperunt et Lyco, Nemeae regi, vendiderunt. Lycus ex Hypsipyle quaesivit, an filium suum quoque alere posset et illa promisit se id facturum. Septem ductores, qui Thebas oppugnatum ibant, devenerunt in Nemeam, ubi Hypsipyle in servitute puerum Archemorum sive Ophiten, Lyci regis filium, nutriebat. Cui oraculum interroganti utrum filius victurus esset necne, responsum erat, ne umquam in terram puerum deponi sineret antequam posset ambulare. Ergo ductores septem, qui Thebas ibant, aquam quaerentes, devenerunt ad Hypsipylen eamque rogaverunt ut eis aquam demonstraret. Illa, timens puerum in terram deponere, apud fontem aspexit apium altissimum, in quo puerum deposuit. Quae dum aquam eis tradit, draco, fontis custos, puerum exedit. At draconem Adrastus et ceteri occiderunt et Lycum oraverunt, ne supplicium de Hypsipyle sumeret, ludosque puero funebres instituerunt, qui quinto quoque anno fiunt, in quibus victores coronam accipiunt.

da Igino (Il nuovo latino a colori, pagina 206 numero 16)

TRADUZIONE  IN ITALIANO
Essendosi Giasone diretto verso la Colchide, cercando il vello d'oro, raggiunge l'isola (di) Lemno. Qui finse di voler prendere in moglie Ipsipile, la figlia del re Toante, e la stuprò. Ma poi fuggì, lasciando la donna sull'isola con Euneo e Deipilo, i due gemelli, che ella aveva partotiro. Poi i pirati li catturarono e li vendettero a Lico, re di Nemea. Lico chiese a Ipsipile se potesse allevare anche suo figlio ed ella promise che l'avrebbe fatto. Sette generali, che andavano ad attaccare Tebe, giunsero in Nemea, dove Ipsipile in schiavitù allevava il bambino Archemoro o Ofelte, figlio del re Lico. A colui che aveva interrogato l'oracolo se il figlio sarebbe stato sconfitto oppure no, il responso era che (non) lasciasse mai che il bambino fosse messo a terra prima che potesse camminare. Quindi, i sette generali, che andavano a Tebe, cercando acqua, si rivolsero ad Ipsipile e le chiesero se mostrasse loro (dove trovare) l'acqua. Ella, temendo di porre a terra il bambino, presso la fonte vide un sedano altissimo, su cui adagiò il bambino. E mentre ella porse loro l'acqua, un serpente, custode della fonte, divorò il bambino. Ma Adrasto e gli altri uccisero il serpente e supplicarono Lico di non giustiziare Ipsipile, istituirono dei giochi funebri in onore del bambino, che si fanno ogni quattro anni, nei quali i vincitori ricevono una corona.

Commenti

Post popolari in questo blog

MARZIALE, Per la morte della piccola Eròtion

TRADUZIONE CONTRASTIVA: MARZIALE, Per la morte della piccola Eròtion Epigramma V, 34 Hanc tibi, Fronto pater, genetrix Flaccilla, puellam oscula commendo deliciasque meas, parvola ne nigras horrescat Erotion umbras oraque Tartarei prodigiosa canis. Impletura fuit sextae modo frigora brumae, vixisset totidem ni minus illa dies. Inter tam veteres ludat lasciva patronos et nomen blaeso garriat ore meum. Mollia non rigidus caespes tegat ossa nec illi, terra, gravis fueris : non fuit illa tibi. TRADUZIONI A CONFRONTO TRADUZIONE 1 A te, babbo Frontone, a te, mamma Flaccilla, io pienamente affido questa povera bimba, oggetto dei miei baci e delle gioie mie. Cara piccina! Ch'ella non provi terrore delle Ombre, né delle orrende fauci di Cerbero infernale. Avrebbe ora compiuto il suo sesto gelido inverno, s'ella fosse vissuta altri sei giorni ancora. Oh! Fra i suoi buoni vecchi che ella giochi e ripeta i capricci, e il mio nome balbetti c...

I complici di Catilina, Sallustio, 14 I seguaci di Catilina

I complici di Catilina  TESTO LATINO  - S allustio, De coniuratione Catilinae, 14. In tanta tamque corrupta civitate Catilina, id quod factu facillimum erat , omnium flagitiorum atque facinorum circum se tamquam stipatorum catervas habebat . Nam quicumque impudicus adulter ganeo manu ventre pene bona patria laceraverat , quique alienum aes grande conflaverat , quo flagitium aut facinus redimeret , praeterea omnes undique parricidae sacrilegi convicti iudiciis aut pro factis iudicium timentes , ad hoc quos manus atque lingua periurio aut sanguine civili alebat , postremo omnes quos flagitium egestas conscius animus exagitabat , ii Catilinae proximi familiaresque erant . Quod si quis etiam a culpa vacuus in amicitiam eius inciderat , cotidiano usu atque illecebris facile par similisque ceteris efficiebatur . Sed maxime adulescentium familiaritates appetebat : eorum animi molles etiam et [aetate] fluxi dolis haud difficulter capiebantur . Nam ut cuiusque studium ex aetate f...

Un comandante esorta i suoi soldati

VERSIONE DI LATINO Nondum certa Romanis victoria erat ; alia iis supererat moles. Namque multitudo Gallorum, sensum omnem damni exsuperans , integros milites  adversus victorem hostem ciebat ; steterunt que suppresso impetu Romani , et quia iterum fessis subeunda dimicatio erat et quod consul, dum inter primores incautus agitat , laevo umero materi prope traiecto , cesserat parumper ex acie. Iamque omissa cunctando victoria erat , cum consul, vulnere alligato , revectus ad prima signa, "Quid statis , milites?" inquit .«Non cum Latino Sabinoque hoste res est , quem victum armis socium ex hoste fecistis ; in beluas strinximus ferrum; hauriendus aut dandus est sanguis. Propulistis a castris, supina valle praecipites egistis , stratis corporibus hostium superstatis ; complete eadem strage campos qua montes replevistis . Nolite exspectare dum stantes vos fugiant ; inferenda sunt signa et vadendum in hostem». His adhortationibus iterum coorti , milites Romani pellunt loco primos...