Passa ai contenuti principali

Ripasso sull’uso di dum, quoad e donec

 

1) Uso di dum con il presente indicativo  

La congiunzione dum viene impiegata per indicare la simultaneità tra due azioni, ossia la perfetta corrispondenza temporale tra la proposizione principale e quella subordinata.

Dum haec Romae fiunt, consul in hostium fines pervenit.

(Mentre questi eventi accadevano a Roma, il console giunse nel territorio nemico).


2) Uso di dum, donec e quoad nel senso di “per tutto il tempo che”  

Queste congiunzioni esprimono un’azione che dura esattamente quanto quella della proposizione principale. Per questa costruzione si usa il modo indicativo e il tempo verbale della subordinata corrisponde a quello della principale.

Quoad potero, perferam.

(Sopporterò finché avrò la forza di farlo).


3) Uso di  dumdonec e quoad nel significato di “fino a quando”

Indica un’azione che si verifica subito dopo quella della principale. La costruzione può avvenire con:

- Indicativo (azione realmente avvenuta) 

Epaminondas ferrum in corpore retinuit, quoad renuntiatum est Boeotios vicisse.  

(Epaminonda trattenne il ferro nel corpo fino al momento in cui fu annunciato che i Beoti avevano vinto).


- Congiuntivo (attesa di un evento futuro o incerto, annunciato o ipotizzato)

Caesar statuit sibi non exspectandum dum in Santonos Helvetii pervenirent.

(Cesare stabilì di non dover attendere che gli Elvezi giungessero nel territorio dei Santoni).


Buono studio! 😊

Commenti

Post popolari in questo blog

I complici di Catilina, Sallustio, 14 I seguaci di Catilina

I complici di Catilina  TESTO LATINO  - S allustio, De coniuratione Catilinae, 14. In tanta tamque corrupta civitate Catilina, id quod factu facillimum erat , omnium flagitiorum atque facinorum circum se tamquam stipatorum catervas habebat . Nam quicumque impudicus adulter ganeo manu ventre pene bona patria laceraverat , quique alienum aes grande conflaverat , quo flagitium aut facinus redimeret , praeterea omnes undique parricidae sacrilegi convicti iudiciis aut pro factis iudicium timentes , ad hoc quos manus atque lingua periurio aut sanguine civili alebat , postremo omnes quos flagitium egestas conscius animus exagitabat , ii Catilinae proximi familiaresque erant . Quod si quis etiam a culpa vacuus in amicitiam eius inciderat , cotidiano usu atque illecebris facile par similisque ceteris efficiebatur . Sed maxime adulescentium familiaritates appetebat : eorum animi molles etiam et [aetate] fluxi dolis haud difficulter capiebantur . Nam ut cuiusque studium ex aetate f...

MARZIALE, Per la morte della piccola Eròtion

TRADUZIONE CONTRASTIVA: MARZIALE, Per la morte della piccola Eròtion Epigramma V, 34 Hanc tibi, Fronto pater, genetrix Flaccilla, puellam oscula commendo deliciasque meas, parvola ne nigras horrescat Erotion umbras oraque Tartarei prodigiosa canis. Impletura fuit sextae modo frigora brumae, vixisset totidem ni minus illa dies. Inter tam veteres ludat lasciva patronos et nomen blaeso garriat ore meum. Mollia non rigidus caespes tegat ossa nec illi, terra, gravis fueris : non fuit illa tibi. TRADUZIONI A CONFRONTO TRADUZIONE 1 A te, babbo Frontone, a te, mamma Flaccilla, io pienamente affido questa povera bimba, oggetto dei miei baci e delle gioie mie. Cara piccina! Ch'ella non provi terrore delle Ombre, né delle orrende fauci di Cerbero infernale. Avrebbe ora compiuto il suo sesto gelido inverno, s'ella fosse vissuta altri sei giorni ancora. Oh! Fra i suoi buoni vecchi che ella giochi e ripeta i capricci, e il mio nome balbetti c...

Un comandante esorta i suoi soldati

VERSIONE DI LATINO Nondum certa Romanis victoria erat ; alia iis supererat moles. Namque multitudo Gallorum, sensum omnem damni exsuperans , integros milites  adversus victorem hostem ciebat ; steterunt que suppresso impetu Romani , et quia iterum fessis subeunda dimicatio erat et quod consul, dum inter primores incautus agitat , laevo umero materi prope traiecto , cesserat parumper ex acie. Iamque omissa cunctando victoria erat , cum consul, vulnere alligato , revectus ad prima signa, "Quid statis , milites?" inquit .«Non cum Latino Sabinoque hoste res est , quem victum armis socium ex hoste fecistis ; in beluas strinximus ferrum; hauriendus aut dandus est sanguis. Propulistis a castris, supina valle praecipites egistis , stratis corporibus hostium superstatis ; complete eadem strage campos qua montes replevistis . Nolite exspectare dum stantes vos fugiant ; inferenda sunt signa et vadendum in hostem». His adhortationibus iterum coorti , milites Romani pellunt loco primos...