Passa ai contenuti principali

Posizione attributiva e PREDICATIVA degli aggettivi Greco antico

  Gli aggettivi e il loro significato 

Gli aggettivi greci possono avere significati diversi a seconda della loro posizione nella frase, cioè a seconda che si trovino in posizione attributiva o predicativa. Esempi:


POSIZIONE ATTRIBUTIVA

In posizione attributiva, l’aggettivo è strettamente legato al sostantivo e ne descrive una qualità intrinseca. L’aggettivo può precedere o seguire il sostantivo, ma è sempre accompagnato dall’articolo.


ἄκρος (alto, estremo)


τὸ ἄκρον δένδρον: l’albero alto

δένδρον τὸ ἄκρον: l’albero alto

τὸ δένδρον τὸ ἄκρον: l’albero alto


ἔσχατος (estremo, sommo)


ἡ ἐσχάτη νῆσος: l’ultima isola

νῆσος ἡ ἐσχάτη: l’ultima isola

ἡ νῆσος ἡ ἐσχάτη: l’ultima isola


μέσος (medio, centrale)


ἡ μέση πόλις: la città centrale

πόλις ἡ μέση: la città centrale

ἡ πόλις ἡ μέση: la città centrale


πρῶτος (primo)


οἱ πρῶτοι στρατιῶται: i primi soldati

στρατιῶται οἱ πρῶτοι: i primi soldati

οἱ στρατιῶται οἱ πρῶτοι: i primi soldati


μόνος (unico, solo)


ὁ μόνος υἱός: l’unico figlio

υἱὸς ὁ μόνος: l’unico figlio

ὁ υἱὸς ὁ μόνος: l’unico figlio


ὅλος (tutto)


ἡ ὅλη ἡμέρα: tutta la giornata

ἡμέρα ἡ ὅλη: tutta la giornata

ἡ ὅλη ἡ ἡμέρα: tutta la giornata


POSIZIONE PREDICATIVA

In posizione predicativa, l’aggettivo è separato dal sostantivo e descrive una caratteristica o una condizione del sostantivo. L’aggettivo non è accompagnato dall’articolo.


ἄκρος (alto, estremo)


τὸ δένδρον ἄκρον: la sommità dell’albero

ἄκρον τὸ δένδρον: la sommità dell’albero


ἔσχατος (estremo, sommo)


ἡ νῆσος ἐσχάτη: l’ultima isola

ἐσχάτη ἡ νῆσος: l’ultima isola


μέσος (medio, centrale)


ἡ πόλις μέση: il centro della città

μέση ἡ πόλις: il centro della città


πρῶτος (primo)


οἱ στρατιῶται πρῶτοι: i soldati per primi

πρῶτοι οἱ στρατιῶται: i soldati per primi


μόνος (unico, solo)


ὁ υἱὸς μόνος: soltanto il figlio

μόνος ὁ υἱός: soltanto il figlio


ὅλος (tutto)


ἡ ἡμέρα ὅλη: tutta la giornata

ὅλη ἡ ἡμέρα: tutta la giornata


In sintesi, la posizione attributiva (quando l’aggettivo è vicino al sostantivo) tende a descrivere una qualità intrinseca del sostantivo, mentre la posizione predicativa (quando l’aggettivo è separato dal sostantivo) tende a enfatizzare una caratteristica specifica o una condizione del sostantivo.



Commenti

Post popolari in questo blog

I complici di Catilina, Sallustio, 14 I seguaci di Catilina

I complici di Catilina  TESTO LATINO  - S allustio, De coniuratione Catilinae, 14. In tanta tamque corrupta civitate Catilina, id quod factu facillimum erat , omnium flagitiorum atque facinorum circum se tamquam stipatorum catervas habebat . Nam quicumque impudicus adulter ganeo manu ventre pene bona patria laceraverat , quique alienum aes grande conflaverat , quo flagitium aut facinus redimeret , praeterea omnes undique parricidae sacrilegi convicti iudiciis aut pro factis iudicium timentes , ad hoc quos manus atque lingua periurio aut sanguine civili alebat , postremo omnes quos flagitium egestas conscius animus exagitabat , ii Catilinae proximi familiaresque erant . Quod si quis etiam a culpa vacuus in amicitiam eius inciderat , cotidiano usu atque illecebris facile par similisque ceteris efficiebatur . Sed maxime adulescentium familiaritates appetebat : eorum animi molles etiam et [aetate] fluxi dolis haud difficulter capiebantur . Nam ut cuiusque studium ex aetate f...

MARZIALE, Per la morte della piccola Eròtion

TRADUZIONE CONTRASTIVA: MARZIALE, Per la morte della piccola Eròtion Epigramma V, 34 Hanc tibi, Fronto pater, genetrix Flaccilla, puellam oscula commendo deliciasque meas, parvola ne nigras horrescat Erotion umbras oraque Tartarei prodigiosa canis. Impletura fuit sextae modo frigora brumae, vixisset totidem ni minus illa dies. Inter tam veteres ludat lasciva patronos et nomen blaeso garriat ore meum. Mollia non rigidus caespes tegat ossa nec illi, terra, gravis fueris : non fuit illa tibi. TRADUZIONI A CONFRONTO TRADUZIONE 1 A te, babbo Frontone, a te, mamma Flaccilla, io pienamente affido questa povera bimba, oggetto dei miei baci e delle gioie mie. Cara piccina! Ch'ella non provi terrore delle Ombre, né delle orrende fauci di Cerbero infernale. Avrebbe ora compiuto il suo sesto gelido inverno, s'ella fosse vissuta altri sei giorni ancora. Oh! Fra i suoi buoni vecchi che ella giochi e ripeta i capricci, e il mio nome balbetti c...

Un comandante esorta i suoi soldati

VERSIONE DI LATINO Nondum certa Romanis victoria erat ; alia iis supererat moles. Namque multitudo Gallorum, sensum omnem damni exsuperans , integros milites  adversus victorem hostem ciebat ; steterunt que suppresso impetu Romani , et quia iterum fessis subeunda dimicatio erat et quod consul, dum inter primores incautus agitat , laevo umero materi prope traiecto , cesserat parumper ex acie. Iamque omissa cunctando victoria erat , cum consul, vulnere alligato , revectus ad prima signa, "Quid statis , milites?" inquit .«Non cum Latino Sabinoque hoste res est , quem victum armis socium ex hoste fecistis ; in beluas strinximus ferrum; hauriendus aut dandus est sanguis. Propulistis a castris, supina valle praecipites egistis , stratis corporibus hostium superstatis ; complete eadem strage campos qua montes replevistis . Nolite exspectare dum stantes vos fugiant ; inferenda sunt signa et vadendum in hostem». His adhortationibus iterum coorti , milites Romani pellunt loco primos...