Passa ai contenuti principali

Versione di Plutarco


Onestà di Fabrizio 


Testo greco


 Τοῦ Φαβρικίου τὴν ἀρχὴν παραλαβόντος, ἧκεν ἀνὴρ εἰς τὸ στρατόπεδον πρὸς αὐτόν, ἐπιστολὴν κομίζων ἣν ἐγεγράφει ὁ τοῦ βασιλέως ἰατρός, ἐπαγγελλόμενος φαρμάκοις ἀναιρήσειν τὸν Πύρρον, εἰ χάρις αὐτῷ παρ' ἐκείνων ὁμολογηθείη λύσαντι τὸν πόλεμον ἀκινδύνως. Ὁ δὲ Φαβρίκιος δυσχεράνας πρὸς τὴν ἀδικίαν τοῦ ἀνθρώπου καὶ τὸν συνάρχοντα διαθεὶς ὁμοίως, ἔπεμψε γράμματα πρὸς τὸν Πύρρον κατὰ τάχος, φυλάττεσθαι τὴν ἐπιβουλὴν κελεύων. Εἶχε δ' οὕτως ἡ ἐπιστολή· "Γάιος Φαβρίκιος καὶ Κόιντος Αἰμίλιος ὕπατοι Ῥωμαίων Πύρρῳ βασιλεῖ χαίρειν. Οὔτε φίλων εὐτυχὴς ἔοικας εἶναι κριτής οὔτε πολεμίων. Γνώσῃ δὲ, τὴν πεμφθεῖσαν ἡμῖν ἐπιστολὴν ἀναγνούς, ὅτι χρηστοῖς καὶ δικαίοις ἀνδράσι πολεμεῖς, ἀδίκοις δὲ καὶ κακοῖς πιστεύεις. Οὐδὲ γὰρ ταῦτα σῇ χάριτι μηνύομεν, ἀλλ᾿ ὅπως μὴ τὸ σὸν πάθος ἡμῖν διαβολὴν ἐνέγκῃ καὶ δόλῳ δόξωμεν, ὡς ἀρετῇ μὴ δυνάμενοι, κατεργάσασθαι τὸν πόλεμον”. Ο Πύρρος, τὴν ἐπιβουλήν ἐξελέγξας, τὸν μὲν ἰατρὸν ἑκόλασε, Φαβρικίῳ δὲ καὶ Ῥωμαίοις ἐδωρεῖτο.


Traduzione 1


«Dopo che Fabrizio prese il comando, giunse da lui all’accampamento un uomo con una lettera che aveva scritto il medico del re (Pirro, ndr.), promettendo di avvelenarlo (lett.: ucciderlo con veleni), se gli fosse stato accordato un riconoscimento da parte loro (dei Romani, ndr.) per aver posto fine alla guerra in modo indolore (lett.: senza pericolo). Ma Fabrizio, avendo disgusto per l’ingiustizia dell’uomo e avendo influenzato il collega col suo parere (lett.: avendo disposto il collega alla stessa maniera), spedì in tutta fretta una lettera a Pirro dicendogli di guardarsi dall’attentato. La lettera faceva così: «Gaio Fabrizio e Quinto Emilio, consoli dei Romani, salutano il re Pirro. Pare che tu non sia giudice fortunato né di amici né di nemici. Dopo aver letto la lettera che ci è stata mandata, capirai di star combattendo contro uomini per bene e giusti e di starti fidando, invece, di uomini ingiusti e malvagi. Non denunciamo questi fatti per farti un favore, ma perché la tua morte non ci rechi calunnia e perché non sembri che abbiamo concluso la guerra con l’inganno per non esserci riusciti con la virtù» Pirro, scoperto il complotto, punì il medico e ringraziò Fabrizio e i Romani con dei doni».


Traduzione 2


Dopo che ebbe assunto il comando Fabrizio, giunse da lui all'accampamento un uomo, il quale portava una lettera che aveva scritto il medico del re, promettendo di uccidere con dei veleni Pirro, se gli fosse stata riconosciuta una ricompensa per il fatto di aver posto fine alla guerra in modo incruento. Fabrizio, invece, adiratosi per la disonestà dell'uomo e dopo aver disposto nello stesso stato d'animo il collega di comando, inviò immediatamente una lettera a Pirro, esortandolo a stare in guardia contro l'insidia. La lettera stava in questi termini: "I consoli romani Gaio Fabrizio e Quinto Emilio salutano il re Pirro. Sembra che tu non sia buon giudice né degli amici, né dei nemici. Dopo aver letto la lettera che ci è stata inviata, ti renderai conto che stai combattendo contro uomini valorosi e leali, mentre ti fidi di uomini disonesti e traditori. Non denunciamo queste cose per (avere) la tua gratitudine, ma affinché la tua rovina non diventi un'accusa nei nostri confronti e sembri che noi abbiamo concluso la guerra con l'inganno perché non eravamo in grado (di farlo) col valore." Pirro dopo aver scoperto l'insidia, punì il medico e inviò dei doni a Fabrizio e ai Romani.

Commenti

Post popolari in questo blog

MARZIALE, Per la morte della piccola Eròtion

TRADUZIONE CONTRASTIVA: MARZIALE, Per la morte della piccola Eròtion Epigramma V, 34 Hanc tibi, Fronto pater, genetrix Flaccilla, puellam oscula commendo deliciasque meas, parvola ne nigras horrescat Erotion umbras oraque Tartarei prodigiosa canis. Impletura fuit sextae modo frigora brumae, vixisset totidem ni minus illa dies. Inter tam veteres ludat lasciva patronos et nomen blaeso garriat ore meum. Mollia non rigidus caespes tegat ossa nec illi, terra, gravis fueris : non fuit illa tibi. TRADUZIONI A CONFRONTO TRADUZIONE 1 A te, babbo Frontone, a te, mamma Flaccilla, io pienamente affido questa povera bimba, oggetto dei miei baci e delle gioie mie. Cara piccina! Ch'ella non provi terrore delle Ombre, né delle orrende fauci di Cerbero infernale. Avrebbe ora compiuto il suo sesto gelido inverno, s'ella fosse vissuta altri sei giorni ancora. Oh! Fra i suoi buoni vecchi che ella giochi e ripeta i capricci, e il mio nome balbetti c...

I complici di Catilina, Sallustio, 14 I seguaci di Catilina

I complici di Catilina  TESTO LATINO  - S allustio, De coniuratione Catilinae, 14. In tanta tamque corrupta civitate Catilina, id quod factu facillimum erat , omnium flagitiorum atque facinorum circum se tamquam stipatorum catervas habebat . Nam quicumque impudicus adulter ganeo manu ventre pene bona patria laceraverat , quique alienum aes grande conflaverat , quo flagitium aut facinus redimeret , praeterea omnes undique parricidae sacrilegi convicti iudiciis aut pro factis iudicium timentes , ad hoc quos manus atque lingua periurio aut sanguine civili alebat , postremo omnes quos flagitium egestas conscius animus exagitabat , ii Catilinae proximi familiaresque erant . Quod si quis etiam a culpa vacuus in amicitiam eius inciderat , cotidiano usu atque illecebris facile par similisque ceteris efficiebatur . Sed maxime adulescentium familiaritates appetebat : eorum animi molles etiam et [aetate] fluxi dolis haud difficulter capiebantur . Nam ut cuiusque studium ex aetate f...

Un comandante esorta i suoi soldati

VERSIONE DI LATINO Nondum certa Romanis victoria erat ; alia iis supererat moles. Namque multitudo Gallorum, sensum omnem damni exsuperans , integros milites  adversus victorem hostem ciebat ; steterunt que suppresso impetu Romani , et quia iterum fessis subeunda dimicatio erat et quod consul, dum inter primores incautus agitat , laevo umero materi prope traiecto , cesserat parumper ex acie. Iamque omissa cunctando victoria erat , cum consul, vulnere alligato , revectus ad prima signa, "Quid statis , milites?" inquit .«Non cum Latino Sabinoque hoste res est , quem victum armis socium ex hoste fecistis ; in beluas strinximus ferrum; hauriendus aut dandus est sanguis. Propulistis a castris, supina valle praecipites egistis , stratis corporibus hostium superstatis ; complete eadem strage campos qua montes replevistis . Nolite exspectare dum stantes vos fugiant ; inferenda sunt signa et vadendum in hostem». His adhortationibus iterum coorti , milites Romani pellunt loco primos...