Passa ai contenuti principali

La morte di Arianna



Argomento: Arianna, abbandonata da Teseo, muore durante il parto.


Τὸν γὰρ Θησέα φησὶν ὑπὸ χειμῶνος εἰς Κύπρον ἐξενεχθέντα, καὶ τὴν ᾿Αριάδνην ἔγκυον ἔχοντα, φαύλως δὲ διακειμένην ὑπὸ τοῦ σάλου καὶ δυσφοροῦσαν, ἐκβιβάσαι μόνην, αὐτὸν δὲ τῷ πλοίῳ βοηθοῦντα πάλιν εἰς τὸ πέλαγος ἀπὸ τῆς γῆς φέρεσθαι. Τὰς οὖν ἐγχωρίους γυναῖκας τὴν ᾿Αριάδνην ἀναλαβεῖν καὶ περιέπειν ἀθυμοῦσαν ἐπὶ τῇ μονώσει, καὶ γράμματα πλαστὰ προσφέρειν ὡς τοῦ Θησέως γράφοντος αὐτῇ, καὶ περὶ τὴν ὠδῖνα συμπονεῖν καὶ βοηθεῖν, ἀποθανοῦσαν δὲ θάψαι μὴ τεκοῦσαν. Ἐπελθόντα δὲ τὸν Θησέα καὶ περίλυπον γενόμενον, τοῖς μὲν ἐγχωρίοις ἀπολιπεῖν χρήματα, συντάξαντα θύειν τῇ ᾿Αριάδνῃ, δύο δὲ μικροὺς ἀνδριαντίσκους ἱδρύσασθαι, τὸν μὲν ἀργυροῦν, τὸν δὲ χαλκοῦν.

 Traduzione

Dicono che Teseo, spinto da una tempesta, fu portato a Cipro, e mentre Arianna era incinta e in cattive condizioni a causa del mare agitato e del malessere. Teseo la fece scendere da sola dall’imbarcazione e lui stesso, aiutato da una nave, tornò in mare allontanandosi dalla terra. Le donne del luogo allora presero in cura Arianna, che era triste per la sua solitudine, e le offrirono lettere false, fingendo fossero di Teseo, con parole di conforto e aiuto per il travaglio del parto. Quando Arianna morì senza aver partorito, la seppellirono. Teseo, giunto sul posto e molto rattristato, lasciò denaro alle donne locali e ordinò che venissero compiuti sacrifici in onore di Arianna. Fece inoltre erigere due piccoli monumenti, uno d’argento e uno di bronzo.


Analisi dei verbi principali

φησὶν (dice) - verbo al presente indicativo attivo, terza persona singolare, verbo introduttore di discorso indiretto.


ἐξενεχθέντα (portato fuori) - participio aoristo passivo, riferito a Teseo; indica un’azione compiuta nel passato.


ἔχοντα (avente) - participio presente attivo, riferito ad Arianna incinta.


διακειμένην (essendo in cattivo stato) - participio presente medio-passivo, descrive lo stato di Arianna.


ἐκβιβάσαι (far scendere) - infinito aoristo attivo, azione voluta da Teseo.


βοηθοῦντα (aiutando) - participio presente attivo, riferito a Teseo che viene aiutato dalla nave.


φερέσθαι (essere portato) - infinito presente medio-passivo, indica l’azione di essere portato in mare.


ἀναλαβεῖν (prendere cura) - infinito presente attivo, azione delle donne locali.


περιέπειν (tenere sotto controllo) - infinito presente attivo.


προσφέρειν (offrire) - infinito presente attivo.

συμπονεῖν (aver compassione) - infinito presente attivo, riguardo all’aiuto alle doglie.

βοηθεῖν (aiutare) - infinito presente attivo.


ἀποθανοῦσαν (morta) - participio aoristo passivo, riferito ad Arianna.


θάψαι (seppellire) - infinito aoristo attivo.


ἐπελθόντα (essendo venuto) - participio aoristo attivo, riferito a Teseo.


γερήμενον (essendo tristissimo) - participio perfetto medio-passivo.


ἀπολιπεῖν (lasciare) - infinito aoristo attivo.


συντάξαντα (ordinando) - participio aoristo attivo.


θύειν (sacrificare) - infinito presente attivo.


ἱδρύσασθαι (far erigere) - infinito aoristo medio-passivo.

Commenti

Post popolari in questo blog

MARZIALE, Per la morte della piccola Eròtion

TRADUZIONE CONTRASTIVA: MARZIALE, Per la morte della piccola Eròtion Epigramma V, 34 Hanc tibi, Fronto pater, genetrix Flaccilla, puellam oscula commendo deliciasque meas, parvola ne nigras horrescat Erotion umbras oraque Tartarei prodigiosa canis. Impletura fuit sextae modo frigora brumae, vixisset totidem ni minus illa dies. Inter tam veteres ludat lasciva patronos et nomen blaeso garriat ore meum. Mollia non rigidus caespes tegat ossa nec illi, terra, gravis fueris : non fuit illa tibi. TRADUZIONI A CONFRONTO TRADUZIONE 1 A te, babbo Frontone, a te, mamma Flaccilla, io pienamente affido questa povera bimba, oggetto dei miei baci e delle gioie mie. Cara piccina! Ch'ella non provi terrore delle Ombre, né delle orrende fauci di Cerbero infernale. Avrebbe ora compiuto il suo sesto gelido inverno, s'ella fosse vissuta altri sei giorni ancora. Oh! Fra i suoi buoni vecchi che ella giochi e ripeta i capricci, e il mio nome balbetti c...

I complici di Catilina, Sallustio, 14 I seguaci di Catilina

I complici di Catilina  TESTO LATINO  - S allustio, De coniuratione Catilinae, 14. In tanta tamque corrupta civitate Catilina, id quod factu facillimum erat , omnium flagitiorum atque facinorum circum se tamquam stipatorum catervas habebat . Nam quicumque impudicus adulter ganeo manu ventre pene bona patria laceraverat , quique alienum aes grande conflaverat , quo flagitium aut facinus redimeret , praeterea omnes undique parricidae sacrilegi convicti iudiciis aut pro factis iudicium timentes , ad hoc quos manus atque lingua periurio aut sanguine civili alebat , postremo omnes quos flagitium egestas conscius animus exagitabat , ii Catilinae proximi familiaresque erant . Quod si quis etiam a culpa vacuus in amicitiam eius inciderat , cotidiano usu atque illecebris facile par similisque ceteris efficiebatur . Sed maxime adulescentium familiaritates appetebat : eorum animi molles etiam et [aetate] fluxi dolis haud difficulter capiebantur . Nam ut cuiusque studium ex aetate f...

Un comandante esorta i suoi soldati

VERSIONE DI LATINO Nondum certa Romanis victoria erat ; alia iis supererat moles. Namque multitudo Gallorum, sensum omnem damni exsuperans , integros milites  adversus victorem hostem ciebat ; steterunt que suppresso impetu Romani , et quia iterum fessis subeunda dimicatio erat et quod consul, dum inter primores incautus agitat , laevo umero materi prope traiecto , cesserat parumper ex acie. Iamque omissa cunctando victoria erat , cum consul, vulnere alligato , revectus ad prima signa, "Quid statis , milites?" inquit .«Non cum Latino Sabinoque hoste res est , quem victum armis socium ex hoste fecistis ; in beluas strinximus ferrum; hauriendus aut dandus est sanguis. Propulistis a castris, supina valle praecipites egistis , stratis corporibus hostium superstatis ; complete eadem strage campos qua montes replevistis . Nolite exspectare dum stantes vos fugiant ; inferenda sunt signa et vadendum in hostem». His adhortationibus iterum coorti , milites Romani pellunt loco primos...